Yalın Üretim Teknikleri (5S – Kaizen vb.) Danışmanlığı
“İsrafı yok et, değeri görünür kıl.”
Yalın üretim (Lean Production), minimum kaynakla maksimum değer üretmek amacıyla, gereksiz her şeyi (muda) ortadan kaldırmaya odaklanan bir yönetim yaklaşımıdır.
Yalın üretim; müşteriye daha kısa sürede, daha az kaynakla, daha kaliteli ürünler sunmak için israfları ortadan kaldıran bir üretim yönetim sistemidir.
🎯 Temel felsefesi: Muda (israf), Mura (dengesizlik), Muri (aşırı yük) = Yok edilecek 3 düşman.
📍 Temeli:
- Değeri tanımla.
- Süreci akışa sok.
- İsrafı ortadan kaldır.
- Çekme sistemini kur.
- Sürekli iyileştir…
- 🚫 İsrafı azaltır (zaman, stok, hareket, bekleme).
- 🧠 Çalışanların katılımını artırır.
- 🔧 Kaliteyi artırır, hatayı düşürür.
- 💸 Maliyeti düşürür.
- 🚀 Sürekli iyileştirme kültürünü oturtur.
Aşağıdaki sistemleri proseslerinize entegre ediyoruz:
1. ✅5S Sistemi
"Görsel fabrika"nın temelidir.
| Adım | Anlamı | Uygulama |
|---|---|---|
| 🧹 Seiri (Ayır) | Gereksizleri ayır, at. | Kullanılmayan alet ekipman ayrılır. |
| 🧽 Seiton (Düzenle) | Gerekli olanı düzenle. | Dolaplar, ekipmanlar etiketlenir. |
| ✨ Seiso (Temizle) | Sürekli temiz tut. | Her vardiyada temizlik kontrolü yapılır. |
| 🧼 Seiketsu (Standartlaştır) | Temizlik ve düzeni standarda bağla. | 5S kontrol formları, sorumlular belirlenir. |
| 🧠 Shitsuke (Disiplin) | Alışkanlık haline getir. | Denetimler, çalışan eğitimi, görsel kurallar süreklilik haline getirilir. |
"Her gün bir adım daha iyiye..."
- Çalışanlar için öneri sistemi kurulur.
- Hedef: Her ay + X birim öneri.
- Küçük adımlarla büyük kazanım sağlanır.
- Sorun → Kök neden → Çözüm → Kalıcı değişiklik.
"Sorun varsa hemen gör, hemen müdahale et."
- Işık ve sesli uyarılarla sahadaki problemler anında görünür.
- Operatör bir tuşla çağrı verir.
- Hat durmaz, sistem müdahale eder.
"Ayarlamaya değil, üretmeye zaman harcayın."
- Kalıp değişim süreleri analiz edilir.
- İç / dış ayarlar ayrıştırılır.
- Sıfıra yakın duruş süresi hedeflenir.
- Günde X fazla üretim kazanılır!
"Bakım sadece bakımcının işi değildir!"
- Operatörlere temel bakım eğitimi verilir.
- Otonom bakım uygulamaları başlar.
- Arıza süresi azalır.
- OEE (Toplam Ekipman Etkinliği) ile makine verimliliği ölçümü yapılır.
"Müşteri değeri dışındaki her adım göz önüne çıkar!"
- Malzeme & bilgi akışı analiz edilir.
- Değer katan – katmayan adımlar belirlenir.
- Akış zamanları, stoklar, gecikmeler görünür hale gelir.
- Gelecek durum haritası oluşturulur.
“Kalite kontrolde değil, süreçte inşa edilir.”
| Tür | Uygulama Örneği |
|---|---|
| Fiziksel engelleyici | Yanlış parçanın takılmasını fiziksel olarak önleyen aparat |
| Görsel kontrol | Renk uyumu, şekil eşlemesi ile hata uyarısı |
| Otomatik durdurma | Yanlış işlemde makinenin kendini durdurması |
| Uyarıcı sistem | Sesli, ışıklı hata bildirimleri |
💡 Amaç: Hataları tespit etmek değil, hata yapılmasını imkansız kılmak.
“Kaliteyi şansa bırakmayan sistem.”
| Aşama | Açıklama |
|---|---|
| D – Define | Problemi ve müşteri beklentisini tanımla. |
| M – Measure | Süreci ve mevcut performansı ölç. |
| A – Analyze | Kök nedenleri belirle. |
| I – Improve | İyileştir ve uygulamaya al. |
| C – Control | Kontrol altına al, sürdürülebilirliği sağla. |
✳️ Six Sigma, %99,99966 kalite oranına odaklıdır (3.4 hata / 1 milyon fırsat).
“Makine verimini sadece çalışıp çalışmadığına göre ölçmeyin!”
| Bileşen | Tanım |
|---|---|
| Kullanılabilirlik | Arıza + setup süresi kaybı |
| Performans | Yavaş çalışma + mikro duruşlar |
| Kalite | İlk seferde doğru üretim oranı |
📈 OEE = A × P × Q ile hesaplanır → %85 üzeri = Dünya klası ⚡
| Yalın Teknik | Bağlantılı Standard | Bağlantı |
|---|---|---|
| 5S | ISO 9001 (7.1.4), ISO 45001 (6.1.2) | Ortam düzeni & hijyen kontrolü |
| Kaizen | ISO 9001 (10.3), ISO 14001 (10.2) | İyileştirme kayıtlarının sistematik takibi |
| Poka Yoke | IATF 16949 (8.5.2.1) | Operasyonel hataların engellenmesi |
| SMED | IATF 16949 (8.5.1.5) | Otomotiv sektöründe duruş azaltma |
| TPM & OEE | ISO 9001 – 7.1.3, IATF 16949 (9.1.1.1), ISO 50001 | Makine, ekipman ve bakım planları |
| Six Sigma | ISO 9004, Lean Six Sigma sistemleri | Varyasyon analizine dayalı kalite iyileştirme |
| VSM | ISO 9001 (4.4 Süreç Yaklaşımı) | Süreçlerin girdi/çıktı ve bağlantıları |
11. 🔗 Yalın Tekniklerin Entegrasyonu
💼 11.1. Süreç Haritalandırma x Yalın Üretim
🧭 Süreç haritaları (akış şemaları, SIPOC, VSM)
🔍 İsrafı tespit etmenin en temel aracı:
- Karmaşık iş akışları
- Tekrar eden adımlar
- Gereksiz onay zinciri
➡️ Bunlar 5S – Kaizen – SMED – VSM uygulamalarıyla sadeleştirilir.
🎯 KPI’lar yalnızca finansal değil, yalın üretim odaklı tanımlanmalı:
| KPI Türü | Yalın Bağlantı |
|---|---|
| OEE (Toplam Ekipman Etkinliği) | TPM ve SMED ile artırılır. |
| Hata Oranı | Poka Yoke ve Kaizen ile düşürülür. |
| Takım Öneri Sayısı | Kaizen kültürüyle desteklenir. |
| Stok Süresi | VSM ile azaltılır. |
| İç Tetkik Puanı | 5S ve görsel düzen skorları ile artırılır. |
⚙️ 11.3. Entegre Yalın Sistem Kurulumu
| Aşama | Uygulama |
|---|---|
| 1️ Süreç Analizi | VSM, SIPOC vb. ile süreç görselleştirilir. |
| 2️ 5S | Görsel düzen sağlanır, israflar görünür olur. |
| 3️ Kaizen | Çalışan öneri sistemi kurulur. |
| 4️ TPM – SMED | Duruşlar, arızalar ve değişim süreleri iyileştirilir. |
| 5️ Poka Yoke | Hata yapmayı önleyici sistemler kurulur. |
| 6️ Performans Takibi | KPI dashboard + geri bildirim sistemi kurulur. |
✅ Yerinde gözlem + israf analizi,
✅ Süreçlere özel yalın teknik kombinasyonu,
✅ Uygulama takvimi ve KPI’lar,
✅ Eğitimler (5S, Kaizen, Poka Yoke, SMED, TPM, VSM…),
✅ Takım içi kültür geliştirme atölyeleri,
✅ Ekipler için “Yalın Üretim” mentörlüğü…
📦 Bir paketleme hattında 5S + Kaizen + TPM entegre edildi:
- Günde 1 vardiya daha üretim kapasitesi açıldı.
- Arıza süresi %40 azaldı.
- Operatörlerden 1 ayda 48 iyileştirme önerisi geldi.
- 2 dakikada kalıp değişimi mümkün hale geldi (öncesi 15 dk).
📦 Gıda ambalaj üreticisi bir firmada:
- 5S ile 350 m² üretim alanı açıldı.
- SMED ile kalıp değişim süresi 12 dakikadan 4 dakikaya indi.
- Kaizen ile 3 ayda 93 öneri alındı.
- Poka Yoke ile %87 hata önleme sağlandı.
- TPM ile makine arıza süresi %45 azaldı.
- OEE: %62 → %78’e çıktı.
💬 Sonuç olarak;
🧠 “İyileştirme ekipte başlar, sistemle devam eder.”
✂️ “Yalın düşün, net üret!”
🔍 “İsrafı görünür kıl, kaliteyi görünür yap.”
💡 “Yalınlık sadece üretim değil, bir düşünce sistemi ve bir kültürdür.”
