ISO 14040 Yaşam Döngüsü Değerlendirme Danışmanlığı
♻️ ISO 14040 Danışmanlığı – Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (LCA)
1. 📘 ISO 14040 Nedir?
ISO 14040, bir ürünün, hizmetin veya sürecin “beşikten mezara” olan tüm yaşam döngüsü boyunca çevresel etkilerinin
bilimsel, kantitatif ve karşılaştırılabilir şekilde analiz edilmesini sağlayan bir standarttır.
🌿 Bu standart, LCA (Life Cycle Assessment – Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi) yönteminin temelini oluşturur.
💡
Ham madde çıkarımından üretime, kullanıma ve bertarafa kadar çevresel etkilerin tümü ele alınır.
2. 🔍 Ne İşe Yarar?
- ♻️ Ürünlerin çevresel ayak izini tam olarak görmenizi sağlar.
- 📊 Karbon, su, enerji, toksisite, atık gibi farklı etkileri birlikte analiz eder.
- 🌱 Sürdürülebilir ürün tasarımı için veri sağlar.
- 💼 Eko-etiketleme, çevresel beyan (EPD), ürün deklarasyonu gibi belgelerin temelidir.
- 🧠 Karar alma süreçlerine bilimsel zemin sunar…
3. 🧩 LCA Nasıl İşler?
Aşama |
Açıklama |
Hedef ve Kapsam Belirleme |
Analizin sınırları (ürün, süreç, tesis, sistem) tanımlanır. |
Envanter Analizi (LCI) |
Girdiler ve çıktılar (malzeme, enerji, emisyon, atık) ölçülür. |
Etki Değerlendirmesi (LCIA) |
Karbon ayak izi, su ayak izi, toksisite, asidifikasyon vb. etkiler hesaplanır. |
Yorumlama |
Sonuçlar değerlendirilir, iyileştirme önerileri sunulur. |
📌 Bu dört adım ISO 14040'ı ISO 14044 ile birlikte tamamlar.
4. 📊 LCA Hangi Etkileri Ölçer?
Etki Kategorisi |
Açıklama |
🌍 Küresel Isınma Potansiyeli (GWP) |
Karbon Ayak İzi (CO₂e)... |
💧 Su Tüketimi & Stresi |
Su Ayak İzi... |
🌫️ Asitlenme Potansiyeli |
Hava, Toprak Asidifikasyonu... |
🧪 Ekotoksisite & İnsan Toksisitesi |
Kimyasalların Canlılara Etkisi... |
🧨 Ozon Tükenmesi Potansiyeli |
CFC Etkileri... |
☁️ Fotokimyasal Ozon Oluşumu |
Duman ve Hava Kalitesi... |
🗑️ Katı Atık Oluşumu |
Geri Dönüşemeyen Kirlilik Yükü... |
💡 Tek bir analizde
birçok çevresel boyut birlikte ele alınır!
5. 🛠️ Nasıl Uygulanır?
- 🔍 Analiz sınırları netleştirilir (ürün, proses, sistem).
- 📁 Tüm girdiler ve çıktılar tanımlanır (malzeme, enerji, emisyon).
- 📊 Veriler LCA yazılımları kullanılarak uygulanabilir hale dönüştürülür.
- 🧪 Etki değerlendirmesi modülleri kullanılır.
- 📈 Sonuçlar grafik, tablo ve karşılaştırmalı olarak raporlanır.
6. 🧠 Hangi Sektörler İçin Uygundur?
Sektör |
Uygulama |
🧃 Gıda |
Tarımdan tüketiciye ürünün çevresel profili... |
🧼 Kozmetik |
Formülasyon + ambalajın çevreye etkisi... |
🧺 Tekstil |
Pamuktan kumaşa tüm üretim zinciri... |
🏗️ Yapı Malzemeleri |
EPD – LEED – BREEAM sertifikasyonları... |
📦 Ambalaj |
Plastik, kağıt, cam alternatifleri karşılaştırması... |
⚙️ Otomotiv |
Parça bazlı karbon, enerji, toksisite değerlendirmesi... |
7. 📚Hangi Verilere İhtiyaç Duyulur?
- Malzeme ve enerji girdileri (kWh, m³, kg),
- Üretim proses verileri (ısı, buhar, kimyasal kullanımı),
- Taşıma türleri ve mesafeleri,
- Kullanım süresi ve kullanım sonrası bertaraf şekli,
- Geri dönüşüm oranları,
- Emisyon & atık karakteristikleri…
8. 📋 EPD, ISO 14067, ISO 14046 ile Bağlantısı
Sistem |
ISO Bağlantısı |
Açıklama |
EPD (Environmental Product Declaration) |
ISO 14025 & ISO 14040 |
LCA temelli çevresel ürün beyanı sağlar. |
Ürün Karbon Ayak İzi |
ISO 14067 |
LCA üzerinden GWP (karbon) etkisine odaklanır. |
Su Ayak İzi |
ISO 14046 |
LCA üzerinden su kullanımı ve etkisini inceler. |
💡
Yani ISO 14040 = Hepsinin temeli, çekirdeği, veri kaynağıdır.
9. 🧑🏫 ISO 14040 Eğitimi Nedir?
- ISO 14040/44 yapısı nasıl çalışır,
- LCA ile hangi sorulara yanıt veririz,
- Veriler nasıl toplanır, nasıl işlenir,
- Yazılımlarla LCA nasıl yapılır,
- Gerçek sektör örnekleriyle hesaplama,
- Raporlama ve karşılaştırmalı değerlendirme,
- EPD ve karbon/su ayak izi sistemleriyle entegrasyon…
10. 🤝 Danışmanlıkta Neler Yapıyoruz?
- ✅ Tüm LCA sistemi firmanıza özgü hazırlanarak sizlerle birlikte kurulur.
- ✅ Veri toplama rehberi ve kaynak eşlemesi hazırlanır.
- ✅ Yazılımda modelleme yapılır.
- ✅ Raporlama, grafik ve tablo tasarımı desteklenir.
- ✅ EPD ve ISO 14067 / 14046 süreçleriyle entegre edilir.
- ✅ Müşteri, kamu ve yatırımcı sunumları için özelleştirilmiş çıktılar hazırlanır…