ISO 14040 Yaşam Döngüsü Değerlendirme Danışmanlığı
ISO 14040, bir ürünün, hizmetin veya sürecin “beşikten mezara” olan tüm yaşam döngüsü boyunca çevresel etkilerinin bilimsel, kantitatif ve karşılaştırılabilir şekilde analiz edilmesini sağlayan bir standarttır.
🌿 Bu standart, LCA (Life Cycle Assessment – Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi) yönteminin temelini oluşturur.
💡 Ham madde çıkarımından üretime, kullanıma ve bertarafa kadar çevresel etkilerin tümü ele alınır.
- ♻️ Ürünlerin çevresel ayak izini tam olarak görmenizi sağlar.
- 📊 Karbon, su, enerji, toksisite, atık gibi farklı etkileri birlikte analiz eder.
- 🌱 Sürdürülebilir ürün tasarımı için veri sağlar.
- 💼 Eko-etiketleme, çevresel beyan (EPD), ürün deklarasyonu gibi belgelerin temelidir.
- 🧠 Karar alma süreçlerine bilimsel zemin sunar…
| Aşama | Açıklama |
|---|---|
| Hedef ve kapsam belirleme | Analizin sınırları (ürün, süreç, tesis, sistem) tanımlanır. |
| Envanter analizi (LCI) | Girdiler ve çıktılar (malzeme, enerji, emisyon, atık) ölçülür. |
| Etki değerlendirmesi (LCIA) | Karbon ayak izi, su ayak izi, toksisite, asidifikasyon vb. etkiler hesaplanır. |
| 4️ Yorumlama | Sonuçlar değerlendirilir, iyileştirme önerileri sunulur. |
📌 Bu dört adım ISO 14040'ı ISO 14044 ile birlikte tamamlar.
4. 📊 LCA Hangi Etkileri Ölçer?
| Etki Kategorisi | Açıklama |
|---|---|
| 🌍 Küresel Isınma Potansiyeli (GWP) | Karbon ayak izi (CO₂e) |
| 💧 Su Tüketimi & Stresi | Su ayak izi |
| 🌫️ Asitlenme Potansiyeli | Hava, toprak asidifikasyonu |
| 🧪 Ekotoksisite & İnsan Toksisitesi | Kimyasalların canlılara etkisi |
| 🧨 Ozon Tükenmesi Potansiyeli | CFC etkileri |
| ☁️ Fotokimyasal Ozon Oluşumu | Duman ve hava kalitesi |
| 🗑️ Katı Atık Oluşumu | Geri dönüşemeyen kirlilik yükü |
💡 Tek bir analizde birçok çevresel boyut birlikte ele alınır!
- 🔍 Analiz sınırları netleştirilir (ürün, proses, sistem).
- 📁 Tüm girdiler ve çıktılar tanımlanır (malzeme, enerji, emisyon).
- 📊 Veriler LCA yazılımları kullanılarak uygulanabilir hale dönüştürülür.
- 🧪 Etki değerlendirmesi modülleri kullanılır.
- 📈 Sonuçlar grafik, tablo ve karşılaştırmalı olarak raporlanır.
| Sektör | Uygulama |
|---|---|
| 🧃 Gıda | Tarımdan tüketiciye ürünün çevresel profili |
| 🧼 Kozmetik | Formülasyon + ambalajın çevreye etkisi |
| 🧺 Tekstil | Pamuktan kumaşa tüm üretim zinciri |
| 🏗️ Yapı Malzemeleri | EPD – LEED – BREEAM sertifikasyonları |
| 📦 Ambalaj | Plastik, kağıt, cam alternatifleri karşılaştırması |
| ⚙️ Otomotiv | Parça bazlı karbon, enerji, toksisite değerlendirmesi |
- Malzeme ve enerji girdileri (kWh, m³, kg),
- Üretim proses verileri (ısı, buhar, kimyasal kullanımı),
- Taşıma türleri ve mesafeleri,
- Kullanım süresi ve kullanım sonrası bertaraf şekli,
- Geri dönüşüm oranları,
- Emisyon & atık karakteristikleri…
| Sistem | ISO Bağlantısı | Açıklama |
|---|---|---|
| EPD (Environmental Product Declaration) | ISO 14025 & ISO 14040 | LCA temelli çevresel ürün beyanı sağlar. |
| Ürün Karbon Ayak İzi | ISO 14067 | LCA üzerinden GWP (karbon) etkisine odaklanır. |
| Su Ayak İzi | ISO 14046 | LCA üzerinden su kullanımı ve etkisini inceler. |
💡 Yani ISO 14040 = Hepsinin temeli, çekirdeği, veri kaynağıdır.
- ISO 14040/44 yapısı nasıl çalışır,
- LCA ile hangi sorulara yanıt veririz,
- Veriler nasıl toplanır, nasıl işlenir,
- Yazılımlarla LCA nasıl yapılır,
- Gerçek sektör örnekleriyle hesaplama,
- Raporlama ve karşılaştırmalı değerlendirme,
- EPD ve karbon/su ayak izi sistemleriyle entegrasyon…
✅ Tüm LCA sistemi firmanıza özgü hazırlanarak sizlerle birlikte kurulur.
✅ Veri toplama rehberi ve kaynak eşlemesi hazırlanır.
✅ Yazılımda modelleme yapılır.
✅ Raporlama, grafik ve tablo tasarımı desteklenir.
✅ EPD ve ISO 14067 / 14046 süreçleriyle entegre edilir.
✅ Müşteri, kamu ve yatırımcı sunumları için özelleştirilmiş çıktılar hazırlanır…
